آزمایش بتن چکش اشمیت
این آزمایش غیر مخرب بوده و برای تخمین مقاومت سطحی بتن بکار می رود..
چکش اشمیت (Schmidt hammer) چکشی برگشتپذیر است که این ابزار برای سنجش ویژگیهای مادههای کشسان و به ویژه سنجش مقاومت فشاری بتن بهکار میرود. اساس مسئله ضربه و برگشت مربوط به تئوری گسترش موج است، یک موج فشاری وقتی با سطح برخورد می کندتولید میشود و موج فشاری دیگری تولید میکند. نسبت این دو دامنه موج با عدد بازگشت و درنتیجه با مقاومت فشاری و خمشی همبستگی خوبی دارد.
آزمایش بر اساس این اصل است که بازتاب یک جرم ارتجاعی به سختی سطح در مقابل جرمی که به آن برخورد می کند وابسته است. در چکش اشمیت جرم متصل شده به فنر وجود دارد که با کشیدن فنر تا نقطه مشخصی، مقدار انرژی ثابتی به آن داده می شود. این کار با فشار دادن چکش به سطح صاف بتن انجام می شود. بعد از آزاد کردن، جرم تحت اثر بازتاب میله چکش (که هنوز در تماس با سطح بتن است) قرار می گیرد و مسافتی که توسط جرم طی می شود و برحسب درصدی از انبساط اولیه فنر بیان می شود، عدد بازتاب نامیده می شود. این مقدار توسط یک نشانه که در طول یک مقیاس مدرج است حرکت می کند، نشان داده می شود. عدد بازتاب یک اندازه مطلق است، چون به انرژی ذخیره شده در فنر و به اندازه جرم وابسته می باشد.
استفاده از چکش اشمیت برای تعیین مقاومت فشاری بتن ستون و نتایج آن مورد تایید سازمان ها و مقررات ملی نمی باشد ولی برای ارزیابی یکنواختی بتن و همچنین حدود مقاومتی بتن می توان از این شیوه استفاده کرد.
میزان دقیق مقاومت مشخصه بتن با کرگیری از بتن و آزمایش مقاومت فشاری بتن توسط جک هیدرولیکی به دست می آید.
نوع و مقدار سنگدانه نقش عمده ای در نتایج خواهد داشت. اگر هدف ارزیابی یکنواختی بتن باشد، محدودیت این روش چندان زیاد نیست ولی استفاده از آن برای تعیین مقاومت بتن کار درستی نیست. زیرا برای مقاومت بتن لازم است بین مقاومت بتن و عدد بازتاب رابطهای بدست آورد. این رابطه برای هر طرح اختلاط بتن متفاوت خواهد بود. به همین دلیل اعداد قرائت شده از آن را نمیتوان دلیلی بر رد یا قبول بتن دانست. وجود رطوبت میتواند مقدار مقاومت را به میزان قابل ملاحظهای تغییر دهد. همچنین اگر ضربه بر روی یک سنگدانه زده شود، اعداد بالایی از بازگشت توسط چکش اشمیت نشان داده می شود. آییننامه ASTM C805 (ASTM C805 / C805M – 13a; Standard Test Method for Rebound Number of Hardened Concrete) برای این موارد ضوابطی در نظر گرفته است
روش آزمایش
وسیله را به طور محکم نگه دارید، به طوری که پیستون عمود بر سطح آزمایشی قرار گیرد. به تدریج وسیله را به سمت سطح آزمایشی فشار
دھید تا چکش ضربه بزند. پس از ضربه، فشار را بر روی دستگاه نگه دارید و در صورت لزوم، دکمه روی کناره دستگاه را برای قفل کردن
پیستون در موقعیت منقبض شده فشار دھید. عدد بازتاب را از روی مقیاس قرائت نموده، تمامی اعداد را گرد کرده و عدد گرد شده را ثبت
نمایید. قرائت ھا را از ھر ناحیه آزمایشی بخوانید. دو آزمایش ضربه نباید کمتر از ۲۵میلیمتر ( ۱اینچ) از یکدیگر فاصله داشته باشند. اثر ایجاد
شده بر روی سطح را پس از ضربه بررسی نمایید و در صورتی که ضربه فضای خالی نزدیک سطح را خرد کرده یا شکسته از قرائت صرف نظر
کرده و قرائت دیگری را انجام دھید
بر روی هر سطح می بایست ۱۰ آزمایش انجام گردد و چنانچه تعدادی از نتایج بیش از ۶ واحد با میانگین فاصله داشتند می بایست حذف گردد. این تعداد نباید بیش از ۲ عدد باشند.